Mediastorm na de blackbox

Op 7 juni van dit jaar berichtte het Academisch Medisch Centrum Amsterdam over het inzetten van een eerste échte medische datarecorder op de operatiekamer, ook wel bekend als de 'Black Box'. Nou, dat heb ik geweten. Een ware mediastorm was het gevolg.Van complimenten tot argwaan, enthousiaste reacties, schichtige blikken, lollige cartoons en en mensen die nog net niet op hun voorhoofd wezen -of soms ook gewoon wel.

De belangrijkste vraag misschien wel eerst: Vinden patiënten het een nu goed idee dat zorgmedewerkers naar hun eigen performance kunnen kijken om daardoor bétere professionals te worden, zonder bang te hoeven zijn dat het 'tegen hen gebruikt kan worden' ? Ja zeker. Via een artikel geplaatst op Nu.nl vernam ik dat er veel steun is voor het inzetten van een medische datarecorder in de operatiekamer. Bij de online versie van het Volkskrant artikel werd een Twitter poll gehouden, met bemoedigende resultaten.



Vonden andere ziekenhuizen het een goed idee? Ja, maar er ontstond ook een rare vorm van discussie, misschien wel uit afgunst. Vast voortkomend uit het gebruik van het woord 'eerste' in het Volkskrant artikel. Mensen die ons persbericht niet, of niet goed gelezen hadden, riepen: 'Maar wij hebben alláng videoregistratie op de OK'. Hartstikke mooi! Sterker nog, dat hebben we juist daarom ook zo vermeld in ons persbericht. Zucht. Er staat letterlijk: "Ook het Radboud UMC in Nijmegen begon vorig jaar met een Black Box-systeem waarbij audio- en video-opnames worden gebruikt". Maar er staat ook:

De Surgical Black Box in het AMC is echter het eerste systeem dat alle data in de OK verbindt, en in samenhang met video en audio-opnames geautomatiseerd analyseert.

En dat is waar. De Surgical Black Box die we in het AMC inzetten en mede ontwikkelen (of beter: medische data recorder) neemt echt alles op: deurbewegingen, videobeelden, audio en fysiologische parameters. De recorder synchroniseert de informatie perfect in tijd, en 'stript' deze meteen van van persoonsgerelateerde en /of identificerende gegevens. Oorzaak en gevolg is zo duidelijk te analyseren, en medewerkers hoeven niet bang te zijn dat hun persoonlijke veiligheid in gevaar komt. -Daarmee verdwijnt er overigens ook niets uit het medisch dossier, en ook het calamiteiten meldingen systeem zoals het is blijft volledig intact, laat dat duidelijk zijn-.

De Black Box geanonimiseerde dataset wordt daarna in korte tijd door slimme software geanalyseerd, met een menselijke blik als laatste check om fouten te onderscheppen in het uitkomstrapport. Het is immers bedrijfsmatig ondoenlijk om structureel héle videoregistraties van operaties in teamverband terug te gaan kijken. Om veilig beter te kunnen worden in teamverband. Kort gezegd: geen audio/videoregistratie.

Want vinden zorgprofessionals het wel een goed idee? Ja, maar. En die maar daar gaat het nu om. Want het is nódig dat mensen veilig naar zichzelf kunnen kijken, zich kwetsbaar op kunnen, en daarmee dan ook durven stellen. Daarvoor heb je, ook van hogerhand, steun nodig. Gelukkig lukt dat in het AMC, door (hoogleraren) chirurgie, anesthesiologie, OK assistenten en medewerkers, directoraat, privacy en security officers, juristen, medisch ethici, co-assistenten, Raad van Bestuur en vele vele anderen. Het past dan ook dat we tegelijk met de inzet van de Black Box wetenschappelijk onderzoeken of zorgmedewerkers er écht wat aan hebben.

En dan vandaag dus een Kamerbrief van de Minister! Hoe fijn is het om niet alleen in, en buiten je eigen academische centrum gesteund te worden, maar ook door politiek. Petje af voor Secretaris Generaal van VWS Erik Gerritsen die openstond voor mijn vraag er 'eens bij hem over te komen praten'. Dat hebben we met een AMC team gedaan. Hierbij heb ik voor het eerste gesprek ook collega's uit andere ziekenhuizen -zéker ook uit Nijmegen- uitgenodigd. En die waren er ook, gelukkig maar. Want zorg verbeteren, zeker met innovaties die hun waarde nog moeten gaan bewijzen -dat doe je niet alleen maar dat doe je volgens mij dus gewoon samen. En dat ziet de Minister ook. Chapeau!! Ik zie uit, en hopelijk vele collega's met mij, naar het vervolg.

Hierbij de volledige tekst uit de Brief van de Minister die natuurlijk ook gedownload kan worden via de website van de Rijksoverheid.