OKC 2025 en Zelfbegeleiding

De OK van de Toekomst begint langzamerhand een beetje meer in beeld te komen bij mezelf en bij medestanders. In gesprekken met geïnteresseerden bemerk ik dat men de competentie LOSLATEN aan het ontwikkelen is. De denkbeelden vanuit TOEN en de beelden vanuit NU maken plaats voor toekomstbeelden over STRAKS

Zij die deze stappen aan het zetten zijn bemerken dat er in hun hoofd ruimte ontstaan waardoor nieuwe beelden als vanzelf opkomen en creativiteit hen helpt om nieuwe combinaties in toekomstige werkelijkheden te creëren. Dat noem ik Toekomstdenken en iedere keer weer is het een prachtige ervaring om te zien en te mogen meemaken dat iedereen deze competentie als een latent verborgen kwaliteit in zich heeft. Met als sleutel: weg van moeten.

Want zodra er in toekomstgerichte gesprekken over moeten wordt gesproken zitten we meteen weer in de systeemwereld van nu en wordt de leefwereld van straks volledig overschaduwd door gesprekken over leervinken. Let er maar eens op hoe vaak het woord moeten in gesprekken gebruikt worden en betrap jezelf maar eens over jouw score in moeten. Een score die eigenlijk zegt hoe zeer je gevangen zit in het nu. Let op, ik keur in het nu niets af. En ik vind alle OK-beelden in het nu van belang omdat ze je helpen het pad te bewandelen naar de OK-toekomstbeelden van straks en later.

Het programma OKC2025 heeft als hoofddoel om de toekomst van werken en leren binnen het OKC in 2025 dichterbij en naar ons toe te halen. Met als inzet een erkende beroepsgroep met een (wereldwijd) erkende opleiding (Dublin descriptoren 'proof') die ons verlost van fuikfuncties en stimuleert om vanuit een leven-lang-leren aanpak geschikt te maken voor meerdere beroepsdomeinen binnen de Complexe Zorg.

Waarbij voor de OK-wereld het cluster Pre-, Per- en Postoperatieve zorg lonkt met als werktitel: "Interventie-Zorg".  

Een cluster omringt door de clusters Acute Zorg en Intensieve Zorg. Met in de nabije toekomst wellicht nog een extra cluster "Preventie Wijkzorg" (maar daarover later meer). Hoe mooi kan het zijn om als zorgprofessional straks binnen deze reeks van clusters, ook wel beroepsdomeinen, met een paspoort van 'leren en werken' competent te zijn en/of te worden in wel 3 of meer beroepen. Een multifunctionele en multi-inzetbare zorgprofessional die vanuit zelfleren en zelfbegeleiding met hulp van een leerrijke omgeving en een stimulerend leerklimaat zelf een levensreis maakt in Zorgland waarbij hij gedurende zijn werkzame leven wel 3 of 4 beroepen wil, kan en mag gaan uitoefenen. En let wel, lees precies, zonder MOETEN.

Om dit te kunnen bewerkstelligen wordt een geheel andere manier van kijken, denken en doen in praktijkleren gevraagd. Zitten we nu vooral nog in het begeleidingsparadigma 'aan de hand meenemen', waarbij de student of leerling als gevangene van praktijkregels netjes meeloopt, meekijkt en af en toe meepraat over zaken die hij mogelijk gaat uitvoeren. Ik zie dan het beeld voor me van een jonge, talentvolle Havist of Vwo'er c.q. Verpleegkundige die zich keurig schikt in de wetten van de leerpraktijk binnen het OKC.

Er is niets op tegen om mensen zorgvuldig te introduceren binnen het OKC en via voordoen, meedoen en zelf-doen te instrueren in de OK. Maar waarom nemen we de regie van deze jonge enthousiaste nieuwe collega's zo vlug over? Want, ik herhaal: "Het zijn praktijkleerpatronen die veelal vanuit goede zorg en aandacht voor de jongeling geboren en gebleven zijn." De wereld verandert echter en net zo goed als we in de zorg een transformatie hebben ingezet van 'zorgen voor naar zorgen dat' vraagt het opleiden, leren en ontwikkelen in het nu en op weg naar later om een transformatie.

Van werk- en praktijkbegeleiding naar zelfbegeleiding waarbij werkplekleren en praktijkleren hoogtijd vieren. Dus ja stop met verzorgende werkbegeleiding of sturende praktijkbegeleiding.
Dat gaan we in het OK2025 programma echt met een 100% turnover aanpak doen. Met behulp van EduPass (het educatief paspoort voor Complexe Zorg) gaat de regie met zelf- en samensturing volledig over naar de student en/of leerling. En de EduPass voor het OKC staat al klaar in een proefomgeving te weten: http://okc2025.mijnskillpaspoort.nl/

Met dit hulpmiddel kan een student en/of leerling 80% van zijn leerroute, leerweg en leermomenten zelf organiseren, coördineren, evalueren en laten waarderen (beoordelen). Volledig gepersonifieerd en gemodulariseerd waarbij hij of zij ook nog eens kan kiezen voor de fysieke leerroute (drill- en practice in de beroepspraktijk met de voeten in de klei en de handen uit de mouwen) of de virtuele leerroute (surfend in de digitale beroepspraktijk met een welhaast volledige virtuele werkelijkheid waarin het zelfde handelingsrepertoire diep ingeleefd en geleerd kan worden.

Het virtuele leerrendement is veelal nog hoger dan het leerrendement in de praktijk (door allerhande praktische verstoringen die er in de praktijk altijd zijn en zullen blijven waardoor de concentratieboog in het leerproces onder druk komt te staan). Met de OKC2025 EduPass wordt werkbegeleiding pas echt weer leuk. Als ervaren 'rot in het vak' mag je in dienst van het leerproces van de leerling of student gewoon weer lekker laten zien hoe dingen werken, hoe je slimmer kunt werken en waar de kneepjes van de handeling, de crux van de interventie en/of de beroepsmatige trucs van specifieke (veelal) technische instellingen bij hoogwaardige apparatuur zitten. Zonder papieren tijgers, zonder kunstmatige leerdoelen, zonder afbakeningen die helemaal niet logisch zijn en ook niet kloppen met de praktijk.

Kortom van kunstmatige werkbegeleiding naar inspirerende leermeesters in een unieke OK-werkplaats. Waarbij de leerling en/of student ophaalt, vertaald, verwerkt en opslaat. En waarbij leren vragen, doorvragen en zelfs bevragen van de leermeester het 'meester-gezel' model (gildesysteem) weer helemaal doet terugbrengen in de OK-wereld. En terwijl ik dit schrijf moet ik met een glimlach op mijn gezicht terugdenken aan mijn leermeester van weleer. Een van de beste werk-begeleidende operatieassistent van weleer die ik in mijn werkzame leven heb mogen ontmoeten: Gina.

Toen al wist zij bovenstaande in de praktijk te brengen. Alleen had zij te maken met het handicap van een 'niet' zelf-begeleidende student c.q. leerling. Ik had geen OKC2025 EduPass en pas in het 4e leerjaar werd ik zo geprikkeld door het haperende praktijkleersysteem dat ik vanuit een woede-uitbarsting een tweetal praktisch handboeken
(exemplaar Anesthesiemedewerkers en exemplaar Operatieassistenten) voor praktijkleren heb uitgeschreven en opgeleverd (de papieren tijgers oftewel POB's voor de ingewijden).

Toen hadden we nog geen OKC2025 EduPass met nog veel meer handzame leertechnologie waarover ik in de volgende blog uitgebreid zal berichten. In OKC2025 zit ik zelf achter het stuur en ben ik zelf de dirigent van mijn leerweg en leerroutes in het Leerlandschap OKC2025. Met zelfs de mogelijkheid voor uitdagende uitstapjes naar links en naar rechts zodat ik van een 1e jaars landschap naar een 2e of 3e jaars landschap kan bewegen (virtueel en praktisch) en daarmee in de werkelijkheid mijn leertijd kan verkorten met welhaast een volledig leerjaar. Met zelfbegeleiding kunnen we de opleiding tot OKC-professional binnen het leerplan PPPZ (als onderdeel van het leerplan Complexe Zorg) terugbrengen naar 2 jaar met als uitstroomprofielen: anesthesiemedewerker, operatieassistenten en/of recovery-verpleegkundige (met overigens de opmerking dat we in de combinatie van opleidingen ervoor zorgen dat je in vier jaar tenminste twee uitstroomprofielen gehonoreerd krijgt in erkende diploma's te weten: HBO Verpleegkundige en HBO OKC-kundige (anesthesiemedewerker, operatieassistent of recoveryverpleegkundige).

De praktijkbegeleider transformeert in dit model naar praktijkopleider waarbij naast de organisatie en coördinatie van het leerproces (op hoofdlijnen en op afstand) vooral ook de rol van werkplek-opleiden (trainen, instructie, supervisie en reflectie) en werkplekleren (accrediteren van OK-verrichtingen) nieuwe dimensies zijn van de rol van praktijkopleider. Dit zijn dan meteen ook GEEN functies meer en de functie van praktijkbegeleider verandert in een rol waarbij het OKC een leerteam van praktijkopleiders en een netwerk van werkplekleermeesters kent. Overigens zijn dit goed uitgewerkte rollen die als addendum aan de Taak-Functie-Omschrijving (TFO) van anesthesiemedewerker, operatieassistent, en recoveryverpleegkundige worden toegevoegd. Met naast deze rol nog de rol van kenniswerker die voor alle professionals binnen het OKC op weg naar 2025 geldt: iedereen is elke dag gericht bezig met kenniswerken: kennisdelen is een kernopgave en kenniswerken is een kerncompetentie voor iedereen en allemaal.

En 'by the way' met bovenstaand verhaal lossen we de knelpunten in de praktijk rond capaciteit inzake de praktijk- en werkbegeleiding ook meteen op. Met nog een stapje extra te gaan inzake het gebruik en de inzet van Leertechnologie en we simuleren elke OK-praktijk straks overal (dichtbij en verder weg) als ware sprake van een 'echte OK' waarin we ons zelf kunnen opleiden, trainen, instrueren en superviseren met reflectie en accreditatie dichtbij en verder weg (www.zoom.us technologie).

Met als primeur: 'Beelden Leren in het OKC' met de applicatie 'EduMagination'.

Zelfbegeleiding, werkplekleermeesters en praktijkopleiders in een OKC dat zich kenmerkt als een leergemeenschap. Op weg naar OKC2025, ik kan gewoonweg niet wachten.