Laboratoriumtest na operatie voorspelt levensduur van donornier

Recent langdurig onderzoek van het Radboudumc wijst op een veelbelovende ontwikkeling in de niertransplantatiezorg. Een innovatieve laboratoriumtest, uitgevoerd een week na transplantatie, blijkt in staat de levensduur van een donornier te voorspellen door het meten van de sterkte van de getrainde immuniteit, een specifieke afweerreactie.

Deze baanbrekende studie, uitgevoerd over een periode van tien jaar met 96 patiënten, opent nieuwe perspectieven voor het verbeteren van de langetermijnresultaten van niertransplantaties. Momenteel worden er geen gerichte behandelingen toegepast om deze getrainde immuniteit te beïnvloeden, wat suggereert dat er aanzienlijke ruimte is voor therapeutische innovatie.De afgelopen decennia hebben aanzienlijke vooruitgang laten zien in de korte-termijn uitkomsten van niertransplantaties. Het percentage acute afstotingsreacties binnen het eerste jaar is gedaald van ongeveer 40% in de jaren '90 naar 10-15% tegenwoordig. Deze verbetering is grotendeels te danken aan de ontwikkeling van immunosuppressiva gericht op het onderdrukken van de verworven immuunrespons.Desondanks blijft de gemiddelde levensduur van een getransplanteerde nier relatief constant op 15 tot 20 jaar. Dr. Raphaël Duivenvoorden, internist-nefroloog aan het Radboudumc, benadrukt het belang van het richten van de aandacht op de aangeboren immuunrespons voor het verbeteren van de langetermijnresultaten.

"Recent onderzoek heeft aangetoond dat de aangeboren immuunrespons, die sneller en minder specifiek reageert dan de verworven immuunrespons, ook een vorm van immunologisch geheugen ontwikkelt, bekend als getrainde immuniteit," legt Dr. Duivenvoorden uit. "Onze studie toont aan dat juist deze reactie een cruciale voorspeller is voor de uiteindelijke levensduur van een getransplanteerde nier." Het onderzoeksteam, onder leiding van Dr. Duivenvoorden en promovenda Inge Jonkman, analyseerde bloedmonsters van niertransplantatiepatiënten vóór en na de operatie. Ze ontdekten een inverse relatie tussen de sterkte van de getrainde immuniteitsrespons een week na transplantatie en de functionele levensduur van de donornier.

Deze bevindingen openen de deur naar nieuwe therapeutische strategieën. "We veronderstellen dat het remmen van de getrainde immuniteit kan leiden tot een verhoogde tolerantie voor het transplantaat, mogelijk resulterend in verminderde verlittekening van de nier," aldus Dr. Duivenvoorden. "Deze inzichten stellen ons in staat om innovatieve behandelmethoden te ontwikkelen die specifiek gericht zijn op het moduleren van de getrainde immuniteit, met als doel de levensduur van getransplanteerde nieren significant te verlengen."

Dit onderzoek markeert een belangrijk keerpunt in het begrip van de immunologische processen die de lange-termijn uitkomsten van niertransplantaties beïnvloeden. Het biedt concrete aanknopingspunten voor de ontwikkeling van gerichte therapieën die de duurzaamheid van niertransplantaties kunnen verbeteren, wat potentieel leidt tot een aanzienlijke verbetering in de kwaliteit van leven voor niertransplantatiepatiënten.