Gestructureerde communicatie tussen zorgverleners op een ok

"Dit niet lezen" . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nu heeft u het toch gedaan en zijn we aan het communiceren! U kunt niet anders. Paul Watzlawick schreef al dat het onmogelijk is om niet te communiceren. Alles wat u doet, ook 'niets' doen, heeft invloed op een ander. Ieder gedrag is een vorm van communicatie. Op een operatiecentrum wordt dus voortdurend met elkaar gecommuniceerd.

Risico's voor de patiëntveiligheid op een OK ontstaan door ineffectieve communicatie, verschillen in kennisniveau tussen disciplines, grote werkdruk of een slecht leer- en werkklimaat.

Naast de essentiële 'technical skills' op een OK, zijn ook de 'non-technical skills' van belang. Deze laatste komen uitgebreid aan de orde in Crew Resource Management trainingen welke voor multidisciplinaire teams op een operatiecentrum worden georganiseerd.
Om patiëntveiligheid te verhogen in een complexe werkomgeving als een ziekenhuis, zijn tal van procedures zoals time-out en SBAR ontwikkeld om voor, tijdens en na een operatie de kwaliteit en veiligheid van de zorg voor patiënten te optimaliseren. Ondanks deze toegepaste methoden ontstaan door allerlei oorzaken, toch regelmatig communicatiefouten.

Leerklimaat
Hoe het leren van en met elkaar OK verloopt, hangt sterk af van de onderlinge communicatie, de sfeer op het werk en de heersende opvattingen ten aanzien van leren, we noemen dit het leerklimaat. Het klinkt wat abstract, enigszins ongrijpbaar, een beetje zweverig want u kunt het leerklimaat op uw OK niet uit de kast halen of aanwijzen. Toch ontkent niemand het bestaan en het belang van een goed leer- en werkklimaat, sterker nog: iedereen is ervan overtuigd dat mensen beter functioneren in organisaties waar een goed leerklimaat heerst en onderlinge communicatie naar tevredenheid verloopt en dat dit leidt tot betere en veiligere zorg.

Een eerste stap om van en met elkaar te leren op het werk is het verder vergroten van de communicatievaardigheden van OK-personeel. Hierover schreven mijn twee collega's Marlou Buiter en Martin Veldhoen werkzaam als opleiders bij de VUmc Amstel Academie in Amsterdam en ik een artikel over het optimaliseren van de communicatie op een OK.
 
Het artikel "Gestructureerde communicatie tussen zorgverleners op een ok, maar toch niet altijd glashelder...", kunt u lezen in onze Documentenbank. Doe er uw voordeel mee, en verspreid het onder uw collega's!