Iedereen er wat bij

Je kunt geen krant of nieuwssite openen of er is wel een beroepsgroep die "er wat bij wil". Liefst een paar procent. Veel beroepsgroepen voelen zich op het moment tekort gedaan. Financieel gezien dan. Of zit het dieper of kijken we vooral naar "de grotere auto van de buurman?"

De schooldirecteuren, de politie, eerder al de onderwijzers en de ambulancedienst. Het rijtje wordt steeds langer. Iedereen wil er wat bij. Logisch, als de buurman er wat bij krijgt, dan wil ik ook. Men vindt de salarissen veelal te laag en geen recht doen aan de hoge werkdruk in vergelijking met andere sectoren. Maar is dat wel zo? Of praten we elkaar vooral na? Of erger nog, een minderwaardigheidscomplex aan?

Neem jezelf even mee terug naar het moment van de eerste lesdag op de OK opleiding. Anesthesie, chirurgie of recovery, maakt even niet uit. Wat was je motivatie? En wat waren je verwachtingen over de inkomsten? Had je motivatie iets te maken met inkomsten? Of was je motivatie vooral intrinsiek? Met andere woorden, het vak zelf. En zo ja, is dat nog steeds zo?

Een rechtvaardige beloning voor arbeid is een vereiste om gemotiveerd te blijven, in dat opzicht lopen intrinsieke en extrinsieke motivatie door elkaar. En dat is waar de discussie op dit moment in veel sectoren over gaat. Maar maakt deze vermenging van motivatoren de discussie over beloning niet juist troebel? En daardoor bijna niet objectief te voeren? Uit verschillende onderzoeken blijkt ook dat extrinsieke motivatoren (betere secundaire arbeidsvoorwaarden) een kort effect hebben en weinig extra werkplezier oplevert. Dat is ook logisch, want plezier hebben in je werk komt voort uit intrinsieke factoren. Samengevat, van meer geld wordt je werk niet leuker.

Toch is een veel gehoord argument voor de tekorten op de operatiekamers dat de beloning ondermaats is, de arbeidsomstandigheden slecht zijn en de werkdruk hoog. Hoe graag ik als "one of the guys" mee zou willen gaan in deze argumenten, denk ik dat we het in een andere hoek moeten zoeken.

Ik las vandaag een artikel over 'adults only' - vluchten. De titel van het artikel deed een andere inhoud vermoeden, maar desondanks was het toch een prikkelend artikel. De strekking was dat een vlucht zonder kinderen aan boord voor veel mensen extra geld waard is. Waarom? Omdat voor veel mensen kinderen als een beperking van hun vrijheid wordt ervaren en vrijheid en autonomie in onze maatschappij belangrijker zijn dan geld. Dat laatste prikkelde mij vooral.

Vrijheid en autonomie. Is dat niet wat er juist ontbreekt in onze functies op de OK? Waarom werkt het prettig met een chirurg die je veel laat doen en laat meebeslissen? Precies. Je ervaart vrijheid en je voelt autonomie. Waarom gaan veel mensen ZZP-en of detacheren? Je hebt vrijheid om te kiezen waar je wilt werken en waar niet. Plus het salaris ligt hoger, waardoor het gebrek aan vrijheid en autonomie binnen de werkzaamheden beter te accepteren is. 

De oplossing? Geef medewerkers meer vrijheden en autonomie. Deze ontwikkelingen zijn al in volle gang bij de anesthesie, zoals het ontstaan van de sedatiepraktijkspecialisten en de POS opleiding. Bij de chirurgie en de recovery zou dit nog wat meer uitgewerkt kunnen worden, maar ook binnen die beroepsgroepen zie ik mogelijkheden voor taakverbreding of zelfs taakverschuiving.

Dus ja, iedereen er wat bij. Maar dan vooral meer vrijheid en autonomie graag!