Leren van de luchtvaart, realistischer wordt het niet!

Rob van Viegen combineert zijn passie voor vliegen met interesse in het menselijk gedrag. Dat doet hij op een bijzondere manier. In de cockpit van een Boeing 737 simulator. Hij traint in deze realistische omgeving groepen in foutloos communiceren. Zijn doel: teams beter laten samenwerken en optimaal leren van anderen en jezelf.

Wie is Rob Viegen en hoe ben je tot Yellow Wings gekomen?

Ik ben enorm gefascineerd door twee zaken; menselijk gedrag en vliegen. Vliegen heeft voor mij alles te maken met vrijheid, los zijn van de vaste grond en vaste structuren. Mijn tweede grote passie is gedrag van mensen en hoe je ervoor kunt zorgen dat je gedrag ook oplevert wat je wilt krijgen. Als coach ben ik nieuwsgierig naar het waarom van gedrag. Waarom doen we dingen op een bepaalde manier, vaak zonder te kijken of dat nu handig is? Ik wilde graag een combi maken van iets met menselijk gedrag én vliegen. Mijn levensmotto is dat je naar de lucht moet kijken om te zien of er iets uit valt dat voor mij is. En dat gebeurde ook! Een vriend met een eigen trainingsbureau belde dat hij een probleem had met het in beweging brengen van een groep mensen en vroeg mij mee te denken. Ik vloog zelf op een Boeing 737 simulator en als ik ergens uit mijn eigen comfortzone kwam was het in de cockpit. We hebben vervolgens samen een experiment gedaan en de groep twee aan twee een vlucht in de simulator laten doen. Ongelofelijk wat er gebeurde aan gedrag! Zelfoverschatting en – onderschatting, paniek, er niet aan durven beginnen, ik zag een heel breed scala aan menselijk gedrag voorbij komen. Het was een groot succes, veel meer dan ik had gedacht en dat smaakte naar meer.

Wat is Yellow Wings?

Yellow Wings is een trainingsbureau dat gebruik maakt van de kennis en kunde uit de luchtvaart op het gebied van soft skills van mensen en dat gaat altijd over gedrag. En waar kun je die trainingen beter doen dan aan boord van een vliegtuig? Dat maakt het levensecht. We doen teambuildingsdagen, waarbij communicatie en samenwerking de hele dag door uitgebreid geoefend wordt. Onze Crew (Team) Resource Management (CRM) is een mix van theorie en veel praktijk in de vorm van problemen/rampen aan boord die opgelost moeten worden. We laten deelnemers naar zichzelf en elkaar kijken met als focus “Wat gaat er goed?” Door de opzet van de CRM training kun je veel over je eigen talenten en kwaliteiten ontdekken.

Wat hebben gedrag en luchtvaart met elkaar te maken?

In de luchtvaart draait alles om veiligheid, net als op een OK. Veilig vliegen betekent vooral foutloos communiceren. Piloten hebben elkaar soms nooit gezien en toch kunnen zij een perfecte prestatie neerzetten als wanneer je perfect op elkaar bent ingespeeld. Hetzelfde geldt voor het cabinepersoneel. Hoe kan dat dan? Iedereen weet heel precies wat hij moet doen en hoe dat samenhangt met het werk van anderen. Elke prestatie is een teamprestatie. Dat is natuurlijk in de zorg net zo aan de orde als in de luchtvaart. Checklists op de OK komen voort uit de luchtvaart, waar hun effectiviteit elke dag bewezen wordt.

Wat gaan teams beter doen als ze een training hebben gevolgd bij Yellow Wings?

Elke deelnemer wordt zich heel goed bewust hoe belangrijk foutloos communiceren is. Communicatie is tweerichtingsverkeer en niet iets over de muur gooien. De zender is verantwoordelijk voor het overbrengen van de boodschap en moet dus checken of dat gelukt is. Niet zo nu en dan, maar standaard! Ook het verdelen van je aandacht komt aan de orde; als je bezig bent met vliegen, hoor je dan nog wat de ander zegt? Kun je twee dingen tegelijk, of toch maar achter elkaar? En wat doet de ander als je niet reageert? Als je een checklist gebruikt hoe doe je dat dan? Alleen goed gebruik van de checklist leidt tot het gewenste foutloze resultaat. Als je iets ziet gebeuren waar je twijfels over hebt, kom ermee voor de dag. Assertiviteit is iets anders dan je zin willen krijgen. Macht en ego leiden tot ongelukken en daar mag je elkaar op aanspreken. Ook op een OK gaat het om een teamprestatie waar elk teamlid een bijdrage aan levert op een gelijkwaardige manier.

Het vliegen in een echte simulator lijkt een leuk uitje, maar is dat het ook?

Natuurlijk is het een geweldige ervaring om in de huid van een piloot te kruipen of een luchtverkeersleider te zijn. En een training die tegelijkertijd een uitje is, is toch geweldig? Het doel is dat je zoveel mogelijk leert van de expertise van de luchtvaart op een manier die zo effectief mogelijk is. Hoe leuker je dat maakt, zonder aan inhoud in te leveren, hoe beter het resultaat. Door te ervaren, te ontdekken, door kennis te absorberen die direct toepasbaar is in je werk op een inspirerende manier, ga je dat ook gebruiken. Een training is iets waar je naar uitkijkt, waar je nieuwe dingen wilt leren en dat doe je vooral als je ervan kunt genieten. Hoe meer je er in duikt, hoe meer je leert en hoe meer je jezelf bent, hoe meer je ontdekt over wat je allemaal in huis hebt! Het stopt niet bij de trainingsdag, integendeel, de volgende dag moet je samen aan de slag om het geleerde te implementeren in je team.


Wat kunnen OK teams leren van een training bij Yellow Wings?

Na de training moet je als team samen overleggen wat je nu gaat doen met wat je hebt geleerd bij ons. Hoe ga je dat omzetten naar bijvoorbeeld een nieuwe manier van communiceren met een check? Samenwerken betekent dat het hele team meedoet aan de training, dus inclusief de anesthesiologen en operateurs. De trainingsdag is bedoeld als opmaat naar een continue verbetering aan de hand van gebruik maken van de “zachte” eigenschappen van alle teamleden. Dus na de training moet je als team een plan maken; “wat gaan we aanpakken, waar kunnen we iets verbeteren en hoe gaan we dat doen?” Resultaat definiëren en aan de slag! Het is een investering in jezelf en je team.