Naleving protocol high-risk medicatie onder de maat

Het protocol voor het toedienen van high-risk medicatie wordt door één op de vijf verpleegkundigen volledig uitgevoerd, zo blijkt uit onderzoek dat verplegingswetenschapper Bernadette Schutijser van het VUmc deze maand publiceerde in BMJ Open. Dat zijn geen beste cijfers. Hoe doen wij het op de OK?

Het onderzoek van Bernadette Schutijser heeft de naleving van de VMS Richtlijn ‘High Risk Medicatie: klaarmaken en toedienen van parenteralia' onderzocht, waarbij de focus van het onderzoek lag op toediening van de medicatie. Belangrijke uitkomst is dat vooral handhygiëne (dit doet slechts 63,2%) en de dubbelcheck (47,3%) er uitspringen als aandachtspunten. En aangezien dit onderzoek een herhaling was van eenzelfde onderzoek uit 2012, kunnen er verschillende conclusies getrokken worden.

De belangrijkste conclusie is in mijn ogen dat het protocol mogelijk niet werkbaar is in de praktijksituatie. Dit is ook een veel gehoorde klacht van medewerkers op de OK. Ik ben daarom dan ook erg benieuwd wat eenzelfde onderzoek op de OK voor resultaten zal opleveren. Ik vrees dat het niet veel beter zal zijn…

Op mijn afdeling hebben we het protocol herschreven naar de situatie op de OK, zodat de factor “haalbaarheid” van het protocol enigszins verbetert. Maar dan nog, het blijft een uitdaging om je aan alle onderdelen van het protocol te houden. Aan intrinsieke motivatie geen gebrek zullen we maar zeggen. Ook de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) heeft in 2016 in samenwerking met de apothekers een richtlijn geschreven die de naleving van het protocol zou moeten vergemakkelijken. Een goed initiatief dat vooral de betrokkenheid en de wil om veilig(er) te werken onderstreept.

Ik heb sterk het gevoel dat we ons vooral aan het protocol houden omdat we geen gedoe willen, en dat we - als het even kan – vooral graag op de oude voet verder willen gaan. Zonder alle regeltjes en richtlijnen. En dan vooral de richtlijnen waarvan het nut nooit is aangetoond.

Een van de conclusies van het onderzoek van Bernadette Schutijser is dat de wil van de verpleegkundigen er wel is om volgens het protocol te werken, maar dat het vooral een praktisch probleem (werkdruk en te weinig personeel) is om er aan te kunnen voldoen. 

Laten we deze conclusie als uitgangspunt nemen en met goede wil zorgen dat wij beter scoren bij een soortgelijk onderzoek op de OK.

OK Visie zal dit jaar een enquete uitschrijven over dit onderwerp.