Onze OK

Esther van Dijk, 44 jaar, is 22 jaar gediplomeerd operatieassistent. Sinds 6 jaar is ze praktijkopleider voor de opleidingen OA, AM, SPS en Recovery, samen met haar collega Angela. Esther werkt in het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk en vertelt haar ervaringen over het werken op de brandwonden-ok.

Esther: Praktijkopleider zijn is een leuke afwisseling met het werken op de OK. Het begeleiden van leerlingen heb ik altijd leuk gevonden, en tijdens mijn opleiding tot operatieassistent wist ik dat ik dit ooit in de vorm van praktijkopleider wilde gaan doen.

Ik heb mijn opleiding tot operatieassistent in het VUmc gedaan, waar ik na mijn diplomering de vakspecialismen neurochirurgie en KNO had. Een zeer leerzame periode waar ik met heel veel plezier op terugkijk. Echter, ik verhuisde van Amsterdam naar Beverwijk en wilde graag wat dichter bij huis werken. Ik heb toen eerst 8 jaar in het Kennemer Gasthuis in Haarlem gewerkt, waar ik ook met heel veel plezier gewerkt heb. In 2008 vertrok een collega naar het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk en er stond nog een vacature open. Die heb ik met twee handen aangegrepen en nu ben ik sinds 2008 werkzaam in het leukste zie- kenhuis van Nederland! Het is echt prima toeven hier. Een warm bad!

Wat maakt het werken op de brandwonden-OK zo specifiek?

Het eerste wat in mij opkomt is de patiëntengroep. Ik zou van alles kunnen noemen wat specifiek is voor de brandwonden-OK, van de hoge temperaturen op de OK, ESBL-besmetting, meek wall (een manier van huidvergroting) en versajet (debridement met een soort stofzuigertje) tot het langdurig verbinden na de OK et cetera, maar ik vind dat vooral de patiëntengroep het werk op het brand- wondencentrum zo specifiek maakt. Patiënten met fascitis negroticans, TS-pogingen, BBQ/steekvlamverbrandingen, heetwaterverbrandingen, en dan met name bij kinderen, het is allemaal is zo heftig om te zien. Brandwondenpatiënten zien we met regelmaat ook weer terug, niet alleen op de brandwonden-OK, maar ook op de reguliere OK, waar ze correcties van contracturen bij de plastische chirurgie ondergaan.
Het is een bijzondere patiëntengroep die je doet beseffen hoe sterk wij als mens kunnen zijn, dat het leven niet ophoudt bij immense tegenslag en dat opgeven geen optie is. Ik vind het zo bewonderenswaardig hoe zij het leven weer oppakken en zo dankbaar zijn dat het leven ze nog steeds gegeven is.

Werkt elke OK-medewerker van het RKZ ook op de brandwonden-OK of is het vrijblijvend?

In principe werkt iedere OK-medewerker op het brandwondencentrum. Om de drie weken word je daar ingedeeld. Er bestaat een roulatieschema zodat iedereen aan bod komt. Dit omdat het fysiek zwaar werk is, maar ook mentaal gaat het je niet altijd in de koude kleren zitten. Uiteraard is het wel bespreekbaar als je er niet wilt of kunt staan.

Neem je ook wel eens de verhalen van de patiënten mee naar huis?

Het ene verhaal raakt je meer dan het andere, en je neemt inderdaad wel eens een verhaal mee naar huis, maar je moet er voor waken dat het niet groter wordt dan dat. Het is de kunst om, zeker in ons vak, er zo veel mogelijk op je werk over te praten zodat je er niet mee blijft zitten. Ik ben moeder van twee kinderen en wanneer je met het leed van kinderen geconfronteerd wordt, dan raakt dit je dubbel en dwars. Wat ik al eerder zei, brandwonden bij kinderen door BBQ, heet water et cetera zijn zo heftig om te zien. Maar ook het enorme schuldgevoel van de ouders raakt je in je hart. Het doet je beseffen dat een ongeluk in een klein hoekje zit en dat het jou ook had kunnen overkomen.

Is het fysiek zwaar werk?

Het is fysiek inderdaad zwaar omdat het op de OK soms wel 30 graden kan zijn, en dat is behoorlijk vermoeiend als je daar de hele dag in staat te werken. Ook hangt er een warmtehemel boven de patiënt die het nog extra warm maakt.
Als omloop heb je het vaak erg druk omdat de operateurs vaak op meerdere plekken bezig zijn met de patiënt. En ze hebben natuurlijk allemaal tegelijk iets nodig en ook het liefst zo snel mogelijk. Instrumenteren vind ik persoonlijk nog het minst belastend, gewoon zo stil mogelijk blijven staan, vooral niet te veel bewegen, en voor zover het gaat zo ver mogelijk bij de warmtehemel vandaan blijven.

Welke medisch specialisten zijn er werkzaam?

Er is sowieso altijd een brandwondenarts aanwezig, maar we zien ook met regelmaat algemeen chirurgen, traumatologen en natuurlijk plastisch chirurgen. En veel onderzoekers en (co)assistenten.

Wat zijn de specifieke aandachtspunten voor de anesthesie?
Voor de anesthesiemedewerker/anesthesioloog is een brandwondenpatiënt een hele uitdaging. Het zijn vaak langdurige operaties waar je bijna altijd te maken krijgt met massaal bloedverlies, beademingsproblemen door inhalatietrauma, afkoeling, verhoogd metabolisme, elektrolytenverschillen enzovoort. Daarnaast is een goede pijnbestrijding heel essentieel.

Is er een aanvullende opleiding of cursus nodig voordat je er mag gaan werken?

Deze is er in ons ziekenhuis niet. Wel wordt er maandelijks een lezing gegeven door de Burn Care Club, opgezet door het brandwondenteam in het RKZ waarin verschillende onderwerpen met betrekking tot brandwonden worden besproken en je op deze manier je kennis bij kunt houden.

Ben je nu zelf extra alert op brandgevaar, zowel in je thuis- als werkomgeving?

Dankzij de BHV- en blustrainingen die wij in het RKZ krijgen, ben ik mij al zeer bewust van brandgevaar thuis en op het werk, maar werken in het brandwondencentrum heeft daar ook zeker aan bijgedragen.
Blusdekens en rookmelders zijn bij ons in huis aanwezig. Naast de BBQ staat altijd een emmer water en spiritus is uit den boze. Onge- lofelijk hoe vaak steekvlamverbrandingen door spiritus ieder jaar weer voorbijkomen. Er zijn blijkbaar mensen die het nooit leren. En vaak zijn anderen de dupe van dit soort stommiteiten.

Graag zou ik van deze gelegenheid gebruik willen maken om de onderstaande websites onder de aandacht te brengen. Op beide sites staat veel informatie en tips, maar er is ook veel te vinden over wat ze doen. Indrukwekkend.

Kind & Brandwond is een landelijke stichting opgericht door de brandwondencentra voor kinderen en jongeren in Beverwijk, Groningen en Rotterdam. Zij zetten zich in voor preventie, voor- lichting, het verbeteren van de zorg, nazorg en kwaliteit van leven van de kinderen en hun ouders. 

https://www.kindenbrandwond.nl.
https://brandwondenstichting.nl.

Dit interview verscheen eerder in het OK Visie Magazine.