Onze OK: Het Oogziekenhuis Rotterdam

‘Oogchirurgie saai? Welnee, je kijkt hier je ogen uit!’ Ingrid van Cortenberghe werkt sinds acht jaar als operatieassistent in Het Oogziekenhuis Rotterdam en vindt gespecialiseerde oogheelkunde nog altijd een uitdaging. Mede door haar leuke collega’s en het gevoel erg gewaardeerd te worden hoopt ze nog een flinke tijd rond te mogen lopen. Jolanda Burgers loopt inmiddels al 25 jaar rond in Het Oogziekenhuis Rotterdam. Eerst in een poule van verpleegkundigen die op diverse afdelingen ingezet werden, daarna heeft ze de opleiding tot recoveryverpleegkundige gevolgd. Op de recovery werkt ze nu nog steeds met veel plezier.

Welke ingrepen doen jullie zoal?

Het Oogziekenhuis heeft vier operatiekamers. Twee kamers waar operaties aan het voorsegment plaatsvinden, zoals corneachirurgie, glaucoom, plastische chirurgie, cataractchirurgie en strabisme chirurgie, en twee achtersegmentkamers voor de retinachirurgie. Deze ingrepen vinden plaats onder topicale anesthesie, locoregionale anesthesie en algehele anesthesie. De niet-complexe cataracten vinden plaats in het cataractcentrum onder druppelanesthesie.

Waarin onderscheidt Het Oogziekenhuis zich ten opzichte van andere oogklinieken en ziekenhuizen?

Ingrid: Het Oogziekenhuis onderscheidt zich van andere oogklinieken juist door niet alleen cataractchirurgie te doen, maar ook de andere disciplines. Verder houden we de nieuwste technieken bij en leiden we veel nieuwe oogartsen op, we zijn de grootste opleider van Nederland. Ook begeleiden we fellowships van artsen vanuit Nederland en het buitenland. Het personeel bestaat uit een team van zeer ervaren artsen, chirurgie- en anesthesiemedewerkers, die in een zeer charmant oud gebouw, in het hartje van Rotterdam, met veel kennis en enthousiasme de oogchirurgie bedrijven.

Voeren jullie ook transplantatiechirurgie uit?

Ingrid: Vooral bij afwijkingen aan de cornea doen we transplantatiechirurgie. Een cornea kun je gedeeltelijk of totaal vervangen. De cornea’s krijgen we van de donorbank, meestal van Beverwijk. We snijden deze zelf op maat en implanteren dan de lagen die vervanging nodig hebben. Ik ben zelf nauw betrokken geweest bij de invoering van de DMEK (descemet membrane endothelial keratoplasty)-vervanging van het onderste laagje van de cornea, waarvoor een uiterst dun laagje van de donor geïmplanteerd wordt bij de patiënt. Voor deze techniek mocht ik samen met een collega mee naar het buitenland om te kijken hoe we dit konden gaan implementeren in Het Oogziekenhuis.

Wat is heel specifiek voor het verkoeveren van een oogpatiënt?

Jolanda: Bij hoge uitzondering worden mensen bij ons geïntubeerd, bijvoorbeeld wanneer een plastische operatie te bloederig is. De werkzaamheden op de holding en de verkoever zijn in de basis vergelijkbaar met andere ziekenhuizen, alleen is de turnover bij ons zeer hoog en zijn de mogelijke complicaties postoperatief relatief. De uitdaging bij ons ligt met name bij het begeleiden van de patiënten en er voor te zorgen dat zij de hele procedure zo comfortabel mogelijk doorlopen, zonder dat zij het gevoel krijgen dat het ‘lopendebandwerk’ is.

Een corneatransplantatie vereist wel meer specifieke nazorg. Bijvoorbeeld bij een DSAEK of een DMEK (posterieure corneatransplantatie) moeten patiënten de eerste drie uur strikt plat op hun rug blijven liggen. Deze patiënten krijgen preoperatief anti-emetica omdat je natuurlijk wilt voorkomen dat ze in deze positie moeten braken.



Jullie werken in een supergespecialiseerd ziekenhuis, zie je dit eerder als een verrijking of als een verenging van je beroep?

Ingrid: Het werken in een gespecialiseerd ziekenhuis vind ik zelf absoluut interessant genoeg om mijn vak uit te oefenen. Natuurlijk mis ik soms de chirurgie vanuit het algemene ziekenhuis, vooral de algemene chirurgie en de gynaecologie vond ik erg leuk, maar daar krijg ik nu vooral bij de corneachirurgie met haar nieuwe technieken veel voor terug. Verder ben ik sinds een tijdje dagcoördinator, wat als de dag goed loopt veel voldoening geeft.

Oogchirurgie heeft een beetje het stigma dat het saai is, hoe sta jij daar tegenover?

Jolanda: Het idee dat oogheelkunde saai is valt reuze mee, elk onderdeel in het oog kent wel weer zijn eigen problemen waar weer verschillende soorten operaties op losgelaten kunnen worden. Zo doen wij naast de standaard cataracten ook de zeer complexe cataracten die in andere klinieken niet geopereerd konden worden.
Onze plastische ingrepen zijn zeer divers; los van de cosmetische ingrepen doen we ook veel tumorexcisies, traanbuisoperaties en orbitafracturen, of opereren we patiënten met de oogziekte van Graves waarbij we het oog volledig verwijderen. Bij de retinachirurgie hebben wij de primeur om als eerste ziekenhuis ter wereld een volledige oogoperatie met een robot te hebben gedaan. En wij hebben als eerste ziekenhuis in Nederland Luxturna gentherapie uitgevoerd bij een bepaald soort erfelijke netvliesdystrofie. Hoezo saai?

En in de diensten, wat voor ingrepen doen jullie daar vooral?

Ingrid: In de avond- en nachtdiensten doen we vooral operaties van de retina en perforaties, verder stomptrauma’s en vuurwerkletsels. De diensten zijn elke dag vanaf 17.00 uur tot 23.30 uur, behalve op oudejaarsavond, dan hebben we de hele nacht dienst. De spoedeisende hulp en de OK’s zijn dan voorbereid op vuurwerkletsels.

De jaarwisseling zal voor jullie een beruchte periode zijn, worden hiervoor extra maatregelen getroffen?

Jolanda: Het Oogziekenhuis is natuurlijk beroemd en berucht vanwege de vuurwerkslachtoffers. Veelal druppelen die zo half december al binnen, maar met oud en nieuw is het topdrukte. Wij ondervangen dat door de nacht ervoor al extra personeel in te zetten en een ‘spoelkamer’ te maken. De patiënten die geopereerd worden gaan ’s ochtends naar de OK. Dit is de enige feestdag dat wij als verkoever ook werken, mochten er meer dan drie operaties zijn. Ondanks de vreselijke dingen die wij dan tegenkomen is het ook een dankbare dienst met een bijzondere sfeer. Gelukkig is het de afgelopen twee jaar erg rustig geweest dankzij het vuurwerkverbod.