Uitslag enquete dienstensysteem

Eind vorig jaar vroegen we jullie een enquête in te vullen over de inrichting van het dienstensysteem in jullie ziekenhuis. Deze enquête hebben we opgesteld in opdracht van een fusieziekenhuis waar op beide locaties diensten worden gedraaid. Aangezien de acute zorg op 1 locatie geconcentreerd gaat worden was de vraag om te onderzoeken wat voor soort diensten er zoal in het land gedraaid worden. Met 248 reacties hebben jullie goed gehoor gegeven aan deze vraag en het blijkt dat de diensten de gemoederen flink bezig houden.

Uitslag enquête dienstensysteem

1.

   


2. 

3.



Op vraag wat voor soort diensten jullie draaien kwam het volgende uit: Van de 248 mensen hadden er 140 ingevuld dat ze bereikbaarheidsdienst hebben met 1 dienstploeg. Dat is vrij duidelijk. Maar... vervolgens kwamen er nog 37 varianten op deze optie! En dat verschilde van een kleine afwijking tot omschrijvingen waarbij ik me afvroeg of het personeel zelf nog wel wist wanneer ze moesten werken of bereikbaar moesten zijn. Hoe creatief kunnen we zijn..

Verder hebben maar 38 mensen hebben geantwoord dat ze een vast achterwachtteam hebben. De ziekenhuizen die het niet hebben gaan op het moment dat het nodig is bellen of hebben een multibel systeem.

4. 



Dan naar de vraag hoe lang de aanrijtijd is in geval van een bereikbaarheidsdienst.
Het merendeel heeft een aanrijtijd van 30 minuten maar er zijn ook veel ziekenhuizen die een aanrijtijd van 15 minuten hanteren. Vraag is dan wel hoeveel mensen er binnen 15 minuten kant en klaar op de o.k. kunnen staan? Vrij weinig waarschijnlijk, en zij moeten dan ook tijdens hun dienst in huis aanwezig zijn, zonder dat er sprake een aanwezigheidsdienst is. 
Opvallend is dat vrij veel mensen met een aanrijtijd van 15 minuten aangeven dat ze dit zien als een trucje van het ziekenhuis om hun personeel tijdens de dienst al in huis te hebben.

5. 



6.



Als voordeel van een aanwezigheidsdienst wordt de duidelijkheid vaak genoemd. Je weet wanneer je moet werken en dat geeft rust en minder stress voor het gezin. Ook geen stress meer in je aanrijtijd wordt als positief ervaren.
Het draaien van een aanwezigheidsdienst wordt niet overal hetzelfde vergoed. Er zijn ziekenhuizen waarbij de aanwezigheidsuren JUS uren zijn en dus meetellen in je jaaruren. Maar er zijn ook ziekenhuizen waarbij je aanwezig moet zijn maar die vergoed wordt als een bereikbaarheidsdienst. Werk je niet dan krijg je dus ook niets. Dit werkt geen goede motivatie in de hand. 

7.

Als nadelen van een aanwezigheidsdienst worden genoemd het feit dat je niet mag slapen tijdens je nachtdienst. Als er dan niets te doen is dan is dat zeer vermoeiend. Parttimers geven aan dat ze door de verschillende aanwezigheidsdiensten nauwelijks meer overdag op de reguliere programma's staan wat niet erg ten goede komt aan je vaardigheden. Bij ziekenhuizen waarbij er wel geslapen mag worden vindt het personeel de slaapgelegenheid onder het niveau.

8.



Dan de vraag of je vindt dat er een team in huis moet zijn als er veel spoed gedaan wordt. Maar liefst 70% is het hier mee eens. Enkele personen merken op dat dan ook de gynaecoloog en anesthesioloog in huis moeten zijn. Ook wordt er opgemerkt dat er misschien kritischer gekeken moet worden of spoed ook echt spoed is of dat het regulier gepland kan worden.

9.

Bij een bereikbaarheidsdienst mag je volgens de Arbeidstijdenwet niet langer werken dan 13 uur per 24 uur. 37% geeft aan deze grens met regelmaat te overschrijden en 42% geeft aan dat dit niet zo is. In die groep van 37% geeft 19% aan dat men dan een andere dienstploeg gaat bellen. De groep die zegt dit niet te doen is 54%.
Er zijn ziekenhuizen die na die 13 uur van team wisselen omdat ze met 2 teams dienst draaien. Het ene team heeft voorwacht maar als ze de 13 uur halen wisselen ze om. Over het algemeen zegt men hun collega's niet te gaan bellen als het niet officieel geregeld is. Het komt er vaak op neer dat het midden in de nacht is en ga je dan je collega daar mee lastig vallen? Een collega die van niets weet en dan mag komen opdraven? Daar heeft een ieder het toch wel moeilijk mee en wordt er besloten door te gaan en te aanvaarden dat het zo is.

10.



11.



12.



Uit de enquete blijkt dat de meeste ziekenhuizen dienst draaien met 3 operatieassistenten, maar ook veel ziekenhuizen met 2 personenen dienst doen. Een derde persoon is dan vaak oproepbaar maar niet in alle gevallen. In maar 7 procent van de diensten met 2 personen komt er een assistent mee.
Wat veel terugkomt is de vraag hoe het mogelijk is dat wij dat accepteren. Hoe kan het dat als een patient electief geopereerd wordt dat we dan optimaal bezet zijn aan tafel en alle kwaliteit kunnen leveren maar zodra het 17.00 uur is geweest er ingeboet wordt op de kwaliteit?

Er wordt aangegeven dat er ook veel ingrepen zijn die je wel met 2 personen kunt doen, maar je toch ook aanspraak moeten kunnen maken op een derde persoon En wel iemand die weet wat er moet gebeuren. Dus niet zomaar een co-assistent die de steriliteit niet altijd weet te handhaven.
De onvrede komt bij deze vraag duidelijk naar boven. 
39 % van de geenqueteerden vindt dat je niet met 2 personen dienst kunt gaan doen om de krapte overdag op te lossen. Maar ondertussen is het in veel gevallen wel geaccepteerd, van hogerhand bepaald en het personeel kijkt toe, aldus één van de reacties. 


13.

14.



En dan tot slot de vraag of je tevreden bent met je huidige dienstensysteem. Gelukkig zegt 61% tevreden te zijn. Toch nog 33% zegt dat niet te zijn.
Waar ligt dat dan aan? Het grote struikelblok is het verplicht vrij zijn na dienst. De diensten worden als druk ervaren waardoor je niet veel hebt aan je vrije dag erna. Ook het in huis slapen en geen goed bed hebben is een punt van aandacht.
Daarnaast blijkt de slaapurenregeling een pijnpuntje. 8 slaapuren (in het gunstigste geval, CAO zegt minimaal 6) en daarna weer aanwezig zijn, of voor de overige uren je overuren opnemen. De meesten kiezen ervoor om te komen werken, aangezien ze liever zelf bepalen wanneer ze hun overuren opnemen, in plaats van uit te rusten van de dienst ervoor. 

Na het uitwerken van deze enquête blijkt maar weer eens  dat ons vak zeer dynamisch is en niet zomaar in één rooster te vangen is. Buiten de kantooruren om is ons vak niet te voorspellen en zijn de verschillen per ziekenhuis groot. Hoe de diensten geregeld moeten worden valt niet in 1 zin te zeggen en is niet voor ieder ziekenhuis hetzelfde.
Wat wel vaak naar voren komt is dat de diensten drukker worden (ervaren) en dat de manier van diensten draaien ook hierin mee moeten veranderen. Het werken op de ok is nu eenmaal niet te vatten in een 9 tot 5 baan en dat maakt het vak ook zo speciaal. 

In geval van onvrede is het belangrijk om als personeel je krachten te bundelen en samen met andere lagen in de organisatie proberen tot een oplossing te komen waarbij we de kwaliteit van ons werk niet uit het oog mogen verliezen, juist in die uren waarbij de acute patiënt onze zorg hard nodig heeft.