VTGM op de OK, de eerste ervaringen
De inspectie voor de gezondheidszorg is in 2013 gestart met een toezichtproject gericht op het bewerkstelligen dat de ziekenhuizen in Nederland voldoen aan de vigerende veldnormen en geldende wetgeving rondom het bereiden en toedienen van High Risk medicatie. Middels het toetsingsinstrument High Risk Medicatie kunnen ziekenhuizen toetsen of zij aan de richtlijnen voldoen.
Met dit toezichtinstrument wordt getoetst of wordt voldaan aan de volgende vigerende wet- en regelgeving en de volgende normen:
- De voorwaarden verwoord in de richtlijn ‘Voor Toediening Gereed Maken (VTGM) van parenteralia op verpleegafdelingen in ziekenhuizen (afdeling)’; in het instrument aangeduid als VTGM-richtlijn.
- De voorwaarden opgenomen in VMS thema ‘High Risk medicatie: klaarmaken en toedienen van parenteralia’; in het instrument aangeduid als VMS thema.
- De veldnorm ‘voorschrijven, klaarmaken, ter hand stellen en toedienen van cytostatica, dd 1 januari 2014’; in het instrument aangeduid als veldnorm cytostatica.
- De GMP-Z voor zover het betrekking heeft op bereiden van cytostatica in de apotheek; in het instrument aangeduid als GMP-Z.
- De Geneesmiddelenwet.
Ook op de OK worden we geacht ons te houden aan de VTGM richtlijnen. In het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde heeft een artikel gestaan over VTGM op de OK, waarin aangegeven wordt dat de richtlijnen op de OK wellicht anders geïnterpreteerd kunnen worden als elders in het ziekenhuis. Maar is dit haalbaar? En kunnen we hiermee het toetsingskader van de IGZ op OK anders interpreteren?
In de praktijk
Op mijn afdeling hebben we op 29 februari jl. het VTGM beleid ingevoerd. Omdat het VTGM beleid een ziekenhuisbrede aangelegenheid is, heeft onze organisatie er voor gekozen om een VTGM commissie in het leven te roepen. In deze commissie is het beleid bepaald. In deze commissie is ook bepaald dat de OK volgens een eigen protocol mag werken, omdat de (logistieke) situatie op de OK totaal anders is als op de verpleegafdeling. Maar inhoudelijk wordt ook op de OK gewerkt volgens de VTGM-richtlijn. Voor de acute situaties hebben we een acuut protocol ontwikkeld.
Eerste ervaring
De eerste ervaringen zijn goed. Het is even wennen om bij iedere bereiding handschoenen aan te doen en het werkveld en ampul te desinfecteren, maar in de korte tijd dat we bezig zijn, is iedereen al aardig gewend. Het scheelt wel enorm dat de dubbelcheck (en etikettering van datum en tijd) er bij ons al goed in zat, waardoor deze stap minder groot was. Natuurlijk hebben wij bij de start weerstand gehad, maar dat is logisch. Het is ook lastig om het nut aan te tonen van deze handelingen, zeker als je de resultaten leest in het artikel in het NTvG. " Hebben we een keuze?" Werd mij vaak gevraagd. "Nee", was steeds ons antwoord. Dan kunnen we het maar gewoon beter goed regelen! En zo is het.
Tips en trics
We hebben op onze anesthesiekar een glazen plaat laten ontwikkelen, waarin een groen veld is gemarkeerd (zie foto). Dit veld is het "VTGM-gebied", dat gedesinfecteerd moet worden. Dit veld is duidelijk zichtbaar en heel makkelijk te desinfecteren.- Zorg dat het hele OK team geïnformeerd is over het VTGM beleid, want ook de chirurgie speelt een belangrijke rol.
- Overweeg om de middelen die veel gebruikt worden, door de apotheek (batch bereiding) te laten maken. De apotheek kan onder VTGM omstandigheden deze middelen klaarmaken met een uiterste houdbaarheidsdatum. Scheelt veel tijd!
- Betrek ook de medisch specialisten bij dit beleid, want ook anesthesiologen bereiden medicatie.
Tot slot
Uiteraard heeft iedere afdeling en organisatie zijn eigen invulling van de VTGM richtlijnen. Ik pretendeer met dit artikel geen best-practise of iets dergelijks, doel is om mijn ervaringen te delen. Dus heb je ervaring opgegaan met de VTGM richtlijnen en wil je reageren, schroom niet. We kunnen alleen maar van elkaar leren!
Gebruik jij de OK Visie app al?
Ja? Daar zijn we blij mee! Nog niet?
Download hem hier voor
Android en
iOS