Bestraling na borstverwijdering vaak overbodig
Jarenlang kregen vrouwen met borstkanker na een borstverwijdering vaak ook bestraling. Maar uit een groot internationaal onderzoek blijkt dat dit vaak niet meer nodig is. Na tien jaar was nog ruim 81% van de vrouwen in leven, met of zonder bestraling.
De SUPREMO-studie
De SUPREMO-studie (Selective Use of Postoperative Radiotherapy after Mastectomy), onder leiding van prof. Ian Kunkler (University of Edinburgh) en dr. Nicola Russell (Antoni van Leeuwenhoek), onderzocht het nut van postoperatieve radiotherapie van de borstwand bij vrouwen met borstkanker stadium II of een intermediair risico op locoregionaal recidief. De studie includeerde vrouwen met één tot drie positieve oksellymfeklieren of met kliernegatieve ziekte in combinatie met ongunstige tumorkenmerken die het recidiefrisico verhogen. Het betrof een internationale, multicentrische, gerandomiseerde studie waaraan 161 centra in 17 landen deelnamen, verspreid over drie continenten. In totaal werden 1.607 patiënten geïncludeerd, allen behandeld met mastectomie, okselklierdissectie (gedeeltelijk of volledig) en systemische therapie conform moderne richtlijnen. Vervolgens werden zij gerandomiseerd naar:
- postoperatieve radiotherapie op de borstwand (n = 808), of
- geen verdere lokale behandeling (n = 799).
Resultaten
Na een mediane follow-up van tien jaar werd geen verschil in totale overleving vastgesteld:- 10-jaars overleving: 81,4% (met radiotherapie) versus 81,9% (zonder).
Er werd evenmin een verschil gevonden in ziektevrije overleving of distant metastasis–free survival. Het enige significante verschil betrof een kleine reductie (<2%) in lokaal recidief op de thoraxwand bij bestraalde patiënten.
Klinische implicatiesVolgens dr. Russell waren ernstige radiotherapiegerelateerde bijwerkingen zeldzaam, maar ervaart vrijwel iedere patiënt in meer of mindere mate late of chronische klachten:
“Door onnodige bestraling te vermijden, verminderen we de behandellast en beperken we complicaties, bijvoorbeeld bij borstreconstructies.”De resultaten ondersteunen een selectiever gebruik van postmastectomie radiotherapie bij vrouwen met een intermediair risico. Dankzij moderne systemische therapieën is het absolute voordeel van bestraling aanzienlijk kleiner geworden.
Context en conclusiePostmastectomie radiotherapie is sinds de jaren ’80 standaard om residuele tumorcellen te elimineren en het recidiefrisico te reduceren. De onderliggende studies stammen echter uit een tijdperk vóór de huidige systemische behandelingen, waardoor hun relevantie ter discussie staat.
De SUPREMO-studie biedt actuele evidence dat bij patiënten met stadium II borstkanker de meerwaarde van radiotherapie beperkt is, mits optimale systemische behandeling wordt toegepast. De onderzoekers benadrukken dat deze conclusies niet gelden voor patiënten met een hoog recidiefrisico, bij wie radiotherapie mogelijk nog steeds een duidelijke overlevingswinst oplevert.
De resultaten zijn gepubliceerd in The New England Journal of Medicine en vertegenwoordigen een samenwerking tussen onderzoekers uit o.a. het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Australië en China.
Over de studie:
- Aantal deelnemers: 1.607 vrouwen, waarvan 168 uit Nederland
- Gemiddelde leeftijd: 55 jaar
- Periode waarin de studie werd uitgevoerd: 2006 – 2013, met een follow up tot juni 2023
- Onderzoeksopzet: Alle 1607 vrouwen werden behandeld met een borstamputatie, oksel operatie, en antikanker medicijnen gericht op de individuele tumor karakteristieken. Na loting kregen 808 vrouwen geloot bestraling op de borstwand waar de borst was geweest. De bestraling vond plaats in 25 sessies over vijf weken, of in 15 sessies over drie weken en werd gegeven na de chemotherapie, of na de operatie indien geen chemotherapie. 799 patiënten kregen geen bestralingen op de borstwand. Alle patiënten kregen één of meer vormen medicijnentherapie - afhankelijk van de tumor type - en dit was gelijk verdeeld over de 2 studiegroepen. Chemotherapie werd gegeven aan 85% van de patiënten, anti-hormoontherapie aan 80% en doelgerichte therapie (trastuzuab) aan 20%.
- Deelnemende landen: Verenigd Koninkrijk, Nederland, en zeven andere landen via de European Organisation for Research and treatment of Cancer (EORTC) netwerk, en zes andere landen inclusief Australië, China en Japan.
- Financiers: United Kingdom Medical Research Council and National Institute for Health and Care Research, European Organisation for Research and Treatment of Cancer (EORTC) academic research fund en de EORTC Breast Cancer Group, KWF Kankerbestrijding, Cancer Australia, Edinburgh Breast Cancer Institute, Edinburgh Cancer Centre, en Hong Kong and Shanghai Bank Corporation.
- Artikel: Ten-Year Survival after Postmastectomy Chest-Wall Irradiation in Breast Cancer
Gebruik jij de OK Visie app al?
Ja? Daar zijn we blij mee! Nog niet?
Download hem hier voor
Android en
iOS