Nuchter naar operatie niet langer nodig: dit ziekenhuis heeft de primeur

Wie wel eens geopereerd is, weet hoe belangrijk het is: je móét nuchter zijn, anders gaat de operatie niet door. UMC Utrecht zegt die regel naar eigen zeggen als eerste ziekenhuis in Nederland vaarwel: daar mag je nu blijven drinken tot aan de operatie. Voor eten blijft de regel ongewijzigd: dat mag tot 6 uur voor operatie.

Al meer dan 60 jaar schrijven ziekenhuizen hun patiënten strenge regels voor over niet eten en drinken voor een operatie. Meestal mag je tot 6 uur tevoren eten en tot 2 uur tevoren heldere vloeistoffen drinken, zoals thee of limonade. Dat is de landelijke richtlijn. Soms is het nog strenger en mag je al vanaf middernacht niet meer eten of drinken, ook al ben je pas 's middags aan de beurt.

Onderzoek van UMC Utrecht heeft nu uitgewezen dat het ook anders kan. Patiënten voelen zich na afloop zelfs beter als ze tot aan de operatie hebben mogen drinken. Daarnaast is het op die manier even veilig als nuchter de operatie in gaan.

Anesthesiologist Marije Marsman is een van de artsen van UMC Utrecht die het onderzoek hebben uitgevoerd. Ontwikkelingen in de kindergeneeskunde brachten haar op het idee.

Omdat baby's niet lang zonder vocht kunnen, zijn in Duitsland en Scandinavië ziekenhuizen enkele jaren geleden begonnen met kinderen tot kort voor de operatie te laten drinken, vertelt Marsman. De kinderafdeling van haar ziekenhuis, het Wilhelmina Kinderziekenhuis, is dat destijds ook gaan doen, als eerste in Nederland.

"Het resultaat was blijere kinderen, ouders en verpleegkundigen. Want hoe beter gevoed je de operatiekamer in gaat, hoe beter je eruit komt. Toen zei iedereen: waarom hebben we die 2-uursregel nog wel bij volwassenen?"

Gevaar
Dat nuchter moeten blijven voor een operatie heeft overigens een belangrijke reden. Narcose maakt je spieren slap en daarmee ook je maag. Om te voorkomen dat tijdens de operatie voedsel of drinken uit je maag omhoog kruipt en je longen in loopt, moet je op tijd stoppen met eten en drinken, zodat je maag leeg is.

Marsman: "Bij gezonde mensen is de maag ongeveer een half uur na het drinken voldoende leeg. En we weten nu uit ervaring dat het veilig is om patiënten door te laten drinken tot ze naar de operatiekamer worden gebracht. We zijn in 2019 klein begonnen en hebben het op steeds meer afdelingen van het ziekenhuis toegepast. Inmiddels is het hele ziekenhuis om en vinden we het ethisch verantwoord om van de landelijke richtlijn af te wijken."

In het onderzoek dat vorige week verschenen is, hebben Marsman en haar collega's de data tot en met 2021 geanalyseerd. Patiënten zijn meer gaan drinken, voelden zich beter en qua veiligheid zijn geen verschillen te zien.

UMC Utrecht wil graag dat meer Nederlandse ziekenhuizen dit gaan bijhouden zodat 'met 200 procent zekerheid' geconstateerd kan worden dat het veilig is.

Het Meander Ziekenhuis in Amersfoort is bezig met de overgang, het Haga Ziekenhuis is bezig met de voorbereidingen ervan, vertelt Marsman. Verder weet de onderzoeker dat ook in Duitsland, Engeland en Scandinavië ziekenhuizen hier onderzoek naar doen.

En eten dan?
Wordt eten kort voor de operatie dan ook ooit toegestaan? Nee, dat ziet de anesthesioloog niet gauw gebeuren. "Het duurt veel langer voor je maag om eten te verwerken dan drinken. Er zijn experts die zeggen dat een lichte maaltijd 4 uur voor de operatie zou moeten kunnen, maar wat is een lichte maaltijd? Dat is niet zo makkelijk uit te leggen."

Volgens Marsman kunnen we ons beter op iets anders concentreren: "Het is al winst als alle ziekenhuizen de regel van het niet eten tot 6 uur voor de operatie goed uitvoeren. In de praktijk is het vaak onnodig veel langer."

Bron: rtlnieuws.nl