Eerste dubbele handtransplantatie in Nederland

Deze week is in het Radboud UMC voor het eerst in Nederland een dubbele handtransplantatie uitgevoerd waarbij een patiënte de handen van een overleden donor heeft gekregen. Deze dubbele handtransplantatie is tot stand gekomen door de nauwe samenwerking tussen de verschillende disciplines die voor zo’n complexe operatie nodig zijn, vanuit heel Nederland.

Lang revalidatietraject

De patiënte, die door een ernstige ziekte haar gehele linkerhand en een groot deel van haar rechterhand was kwijtgeraakt, gaat nu een lange herstelperiode in, waarbij complicaties niet uit te sluiten zijn. Ze zal nog geruime tijd moeten revalideren voordat zij haar nieuwe handen kan gebruiken. Het lange revalidatietraject is nodig omdat de zenuwen eerst in moeten groeien voordat er gevoel in de vingers ontstaat en de spiertjes in haar handen weer kunnen functioneren. Wel kan zij meteen oefenen, met de spieren in haar onderarm, die voor de grove vingerfunctie zorgen.

De operatie is onder leiding van Prof. Ulrich en Prof. Hovius uitgevoerd.
Dietmar Ulrich, afdelingshoofd Plastische Chirurgie: “De operatie is goed verlopen. De patiënte is nu aan het herstellen. We moeten het verloop van het herstel nog wel rustig afwachten. De komende dagen/weken zijn zeer belangrijk. We waren goed voorbereid met een heel team van specialisten. Sneller dan verwacht is een donor gevonden.”

De Raad van Bestuur laat weten: “Dit is een mooi voorbeeld van innovatieve, persoonsgerichte zorg, waarmee we als universitair medisch centrum echt veel kunnen betekenen voor de patiënt. We wachten in spanning het verdere verloop af.”

Eerste handtransplantatie Nederland

De eerste succesvolle handtransplantatie vond in 1998 plaats in Frankrijk. Sindsdien zijn er wereldwijd al meer dan 100 handtransplantaties uitgevoerd, waarvan 70 dubbele handtransplantaties. De uitkomst van het overgrote merendeel van deze transplantaties is dat de patiënten na een intensieve revalidatie weer een acceptabele handfunctie terugkregen. Het is in Nederland tot nu toe nog niet gedaan omdat het om een zeer langdurig voorbereidingsproces gaat, dat alleen maar in gespecialiseerde centra kan plaatsvinden. Het aantal patiënten dat voldoet aan de criteria voor handtransplantatie is daarnaast ook beperkt.

De Nederlandse Transplantatie Stichting en het ministerie van VWS zijn uitvoerig geïnformeerd over de ingreep. In het Nederlandse donorregister staat nog niet de keuze vermeld om handen te doneren na overlijden. De mogelijkheid is er wettelijk gezien wel. De donor moest uiteraard als zodanig staan geregistreerd in het Donorregister, maar omdat de handen niet staan vermeld als te doneren lichaamsdeel, moesten de nabestaanden daarover een beslissing nemen. Het behandelteam waardeert het besluit van de nabestaanden zeer.

afbeelding: Shutterstock