Dag van de medicatieveiligheid

Het is vandaag dag van de medicatieveiligheid. Een mooi moment om weer eens stil te staan bij de vraag: “Hoe veilig werken wij op de OK met medicatie?” De aandacht en interesse voor dit onderwerp verloopt binnen ziekenhuizen vaak recht evenredig met de aandacht die de IGJ eraan geeft. Men noemt dit ook wel extrinsieke motivatie. De dag van de medicatieveiligheid zou in dit kader eigenlijk overbodig moeten zijn wanneer men intrinsiek gemotiveerd raakt voor dit onderwerp.

Het blijft een heikel onderwerp, dat geef ik direct toe. Houd ik mezelf altijd 100% aan de VTGM richtlijnen? Ik probeer het wel, maar lukken doet het zelden. Werk ik daarmee onveilig? Het voelt niet zo, maar toch zou ik op een aantal punten aangesproken kunnen worden door een auditeur.

In de periode dat de IGJ de actieve en zichtbare focus op de OK’s in Nederland had, schoten veel ziekenhuizen in een kramp en gingen massaal sturen op veiligheid, althans op de punten waar de IGJ op afrekende. Medicatieveiligheid was daar terecht onderdeel van. Er kwamen richtlijnen die stap voor stap het proces van medicatieveiligheid beschreef. Helaas was/is deze richtlijn zo algemeen dat het voor de OK - waar significant anders wordt gewerkt dan op een verpleegafdeling - niet werkbaar. Veel OK’s en ook de NVA herschreven de richtlijn naar een werkbaar protocol. En toen?

Iedereen opeens een 10 voor medicatieveiligheid? Was het maar zo. De protocollen kloppen en het papier is geduldig. Is een 6-je voor medicatieveiligheid ook goed? Op school kwam je ermee weg. Op de OK ook? Laat ik mijn visie op de naleving van de protocollen niet extrapoleren of generaliseren naar alle OK’s in Nederland. De kans dat ik ziekenhuizen tekort doe is daarmee aanwezig. Toch durf ik mijn hand ervoor in het vuur te steken dat er veel OK’s zijn waar de protocollen kloppen, maar waar de uitvoering wat minder is.

Gaat een dag van de medicatieveiligheid dit oplossen? Waarschijnlijk niet. De oplossing is in mijn ogen in de praktische zin tweeledig. Vereenvoudig de protocollen en maak meer gebruik van hulpmiddelen. Er zijn verschillende tools op de markt die de dubbelcheck vereenvoudigen en daarmee het label “omslachtig” van medicatieveiligheid halen.

In de organisatorische zin is continue focus op dit onderwerp de oplossing. Wanneer er vanuit het management alleen focus is voor medicatieveiligheid bij dreiging van maatregelen van de IGJ, dan leer je de medewerkers om door een bril van extrinsieke motivatie naar medicatieveiligheid te kijken. Bij continue focus en bespreking van (bijna) fouten wordt de motivatie vanzelf intrinsiek. Werk aan de winkel dus!

Lees ook:

https://www.okvisie.nl/blog/naleving-protocol-high-risk-medicatie-onder-de-maat

https://www.okvisie.nl/blog/vtgm-op-de-ok-de-eerste-ervaringen